Wij mensen moeten respect hebben voor andere soorten en in harmonie leven met de rest van de natuur. Maar af en toe moeten die opdringerige microscopische mormels weten wie er potverdorie de baas is in huis. Een UV-lamp is het ultieme statement van het gevaarlijkste roofdier op aarde om dat aan die geniepige onderkruipsels duidelijk te maken.
Wat is een UV-lamp?
Een ultravioletlamp zendt ultraviolette (UV) straling uit. UV is licht, maar dan met een golflengte die zo kort is dat we die met onze ogen niet kunnen zien. Het grote voordeel van ultraviolet licht is dat het dodelijk is voor eencelligen, virussen en schimmels. dat geldt dan vooral voor UV-C straling.
UV-C straling, met een golflengte tussen de 200 en 300 nm, is zo energierijk dat deze DNA uit elkaar rukt. Gelukkig voor ons wordt UV-straling, vooral de gevaarlijkste UV-C straling vrijwel geheel tegengehouden door de ozonlaag. Ook om een andere reden is dat gelukkig. Dat betekent namelijk dat eencelligen en vervelende beestjes zoals huisstofmijten nauwelijks weerstand hebben ontwikkeld tegen UV-C straling.
Dat maakt dat een UV-lamp die UV-C straling uitzendt, erg geschikt is om bijvoorbeeld van virusdeeltjes, huisschimmels, bacteriën en huisstofmijten af te komen. Gebruik deze lampen een kwartier, een half uur of drie kwartier en de hoeveelheid overlastgevende microscopische organismen binnen bereik van de UV-straling daalt enorm.
Wat is de beste ultraviolet lamp?
Er bestaan verschillende types UV-lampen. Zo zitten in een zonnebank bijvoorbeeld UV-A lampen (en soms UV-B lampen). Dit is namelijk de UV-straling waar je bruin van wordt. In oudere wafer stepper machines, waarmee computerchips worden geëtst, zit een krachtige UV-C lamp. Liefhebbers van reptielen weten dat sommige soorten UV-licht nodig hebben en kopen een UV-lamp om hun schildpad, gekko of leguaan gezond te houden. Maar wil je een UV-lamp specifiek om micro-organismen mee te doden? Dan is een UV-C lamp verreweg het beste.
Ook deze lampen bestaan er in diverse uitvoeringen. Zo zijn er kleine, draagbare exemplaren waarmee je een oppervlakte kan desinfecteren. Philips verkoopt een model dat ongeveer zo groot is als een schemerlamp, waarmee je ruimtes in huis kan desinfecteren. Ook zijn er UV desinfectieapparaten waar je voorwerpen in kan leggen om ze op die manier te desinfecteren.
Wat zijn de voordelen van een UV-lamp?
Reiniging met UV-licht betekent dat je geen agressieve, giftige chemische oplosmiddelen of desinfectiemiddelen nodig hebt. Ook maakt UV-licht veel effectiever schoon dan chemische middelen er blijven er geen restanten van chemicaliën achter. Bij tere voorwerpen vermindert het gevaar op breuk of krassen drastisch.
Ook qua energiegebruik scheelt het enorm. Vergelijk bijvoorbeeld een stofzuigerrondje met een toestel van 1000 watt, met de 25 watt van de gemiddelde UV-lamp. Een ander groot voordeel is de tijdwinst. Terwijl de UV-lamp brandt, doe je wat anders. Kies je voor een alternatieve schoonmaakmethode, dan ben je vaak wel een uur of langer bezig.
Dan is er het voordeel van de kosten. Een UV-lamp spaart honderden flessen schoonmaakmiddel uit. Wel zijn er andere redenen om schoon te maken natuurlijk, bijvoorbeeld om de keuken fris te houden.
Wat zijn de nadelen en gevaren van een UV-lamp?
UV-straling, vooral UV-C straling is verre van onschuldig. Het rukt het DNA uit elkaar van micro-organismen, maar ook van onze huidcellen. Blijft daarom ver uit de buurt van een UV-C lamp in werking. Een ander nadeel is dat niet alleen micro-organismen, maar ook mens, dier en planten niet tegen UV-C licht kunnen. Breng je planten dus in veiligheid, of bescherm ze met een gordijn voordat je de UV-C lamp aan zet.
Een tweede nadeel is dat deze extreem energierijke straling zuurstof in ozon omzet. Hoog in de atmosfeer is dat goed nieuws, want zo blijft de ozonlaag in stand. Maar ozon is een giftig en imiterend gas dat ook nog eens behoorlijk chemisch reactief is. Dus een gas dat je liever niet inademt. Derde nadeel is dat UV-C straling ook bepaalde kleurstoffen kan aantasten, waardoor dingen op den duur kunnen verkleuren. Gebruik de UV-lampen dus met mate, maar enkele keren per week kan prima. Zeker als je allergisch bent voor huisstofmijten, is dit een uitkomst.
Philips UV-C desinfectie tafellamp
Dit is de UV desinfectielamp die ik persoonlijk bezit en daarmee de enige waar ik op basis van eigen ervaringen wat over kan zeggen. Deze Philips UV-C desinfectie tafellamp (€30) wordt gemaakt door voormalige Philips-dochter Signify. De lamp bestaat uit twee buisvormige UV-C lampen, omringd door een stevige metalen bescherming. De straling die deze lamp afgeeft, heeft een golflengte van rond de 253,7 nm. Binnen acht seconden vernietigt de lamp 99% van alle covid-19 virusdeeltjes op minder dan twee meter afstand, zo blijkt uit wetenschappelijk onderzoek.
Signify heeft duidelijk goed nagedacht over de veiligheid. Zodra je de UV-lamp activeert, geeft een elektronische stem veiligheidswaarschuwingen in naar keuze het Engels, Frans, Spaans of Duits. Na 3 seconden op de aan uit knop gedrukt te hebben, moet je een keuze maken voor de tijdsduur (15, 30 of 45 minuten) er moet je daarna de ruimte waar de lamp is geplaatst, verlaten.
In de lamp zit een bewegingsdetector die de lamp automatisch uitschakelt als er iets of iemand binnen 5 m van de lamp beweegt. Zelfs een beweging achter een glazen ruit, die prima UV-straling tegenhoudt, wordt gedetecteerd. Nadat de lamp zichzelf uitschakelt, kan je de ruimte weer betreden.
Uit productie genomen
Volgens Signify doodt de UV-lamp meer dan 99% van alle huisstofmijten, virussen en bacteriën met de voorgeschreven behandelduur. Ook voor schimmels in de badkamer of op andere plekken is deze lamp slecht nieuws, zeg maar gerust einde oefening. Zelf ben ik in ieder geval blij met deze aankoop en kan ik die andere mensen ook aanraden.
Helaas is deze UV-lamp door de dalende vraag uit productie genomen. Zorg dus dat je er snel bij bent, bijvoorbeeld op Amazon. Deze goedkope viruskiller is namelijk vele malen effectiever dan de meeste andere maatregelen. Gelukkig zijn er andere fabrikanten die ze nog wel maken, al zijn deze lang niet zo goed als dit model.